Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR), Avrupa Birliği (AB) ile AB üyesi olmaya aday ülkeler arasında sosyal ve kültürel diyaloğu geliştirmeyi amaçlayan “Sivil Toplum Diyaloğu Programı”nın beşinci dönemi kapsamında AB’den hibe almaya hak kazanan “Avrupa Birliği ve Türkiye’de Mutlu Hayvancılık Projesi"ni yürütmeye başladı. SETBİR’in bu çalışmadaki proje ortağı ise İspanya’dan “Valensiya Bölgesel Gıda İşleri Federasyonu (FEDACOVA).”

Konusu, “çiftlikte ve taşıma sırasında hayvan refahının sağlanması” olan projenin açılış toplantısı, 19 Haziran 2019 Çarşamba günü Ankara’da, Sheraton Otel’de yapıldı. Burada konuşan SETBİR Yönetim Kurulu Başkanı Tarık Tezel özetle şunları söyledi:

“Projemizin konusu, çiftlikte ve taşıma sırasında hayvan refahının sağlanması. Hayvan refahı, hayvanların yaşam kalitesini vurgulayan, fiziksel ve zihinsel sağlıklarını, refah ve mutluluklarını ve uzun yaşamı içeren bir kavram. Sektörümüz açısından sözünü ettiğimiz ise büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar; yani sığırlar, koyunlar ve keçiler.

Üretici ve tüketici refahının yolu, hayvan refahından geçiyor

“Günümüzde hayvan refahı, üreticilerin verimliliğini artırıcı bir faktör, uluslararası kuruluşlar için de önemli bir sürdürülebilirlik kriteri. Daha yüksek konfor koşullarında yetiştirilen hayvanların daha üretken ve daha verimli oldukları, ölüm ve yaralanma oranlarının azaldığı, bu yöndeki uygulamalarla görülüyor. Bu uygulamalardan doğan sonuç da verimliliği ile üreticiyi, ürün kalitesi ile tüketiciyi memnun ediyor. Açıkça söylemek gerekirse, hayvanına iyi bakan iyi para kazanıyor. Üretici ve tüketici refahının yolu, hayvan refahından geçiyor.

Hayvan refahı yeterli seviyede değil

“Uygulamada hayvan refahı üç alanı kapsıyor: taşımada hayvan refahı, çiftlikte hayvan refahı ve kesimde hayvan refahı. SETBİR’in projesinde, taşımada ve çiftlikte hayvan refahı ele alınacak. Türkiye'de büyükbaş ve küçükbaş hayvan refahı yeterli seviyede değil. Öte yandan Türkiye'de kaliteli mera alanlarının yetersizliği, yem üretimimizin dışa bağımlılığı dolayısı ile besleme süreçlerinde de sıkıntı var. Hayvan barınaklarındaki fiziki koşullarda ise geçmişe oranla iyileştirme odaklı çabalar sürüyor.

Hayvan refahının ürün kalitesi üzerinde de önemli bir etkisi var

"Çiftlik hayvanlarının refahının, hem hayvanların yaşamı hem de onlardan elde edilen et ve süt ürünlerinin kalitesi üzerinde önemli bir etkisi var. Bu etki, hayvanların ve ürünlerinin ekonomik değerlerine de yansıyor. Ancak hayvan refahının nasıl sağlanacağına ilişkin elimizde pratik bir kılavuz yok. Örneğin, AB ülkelerinde, Avrupa Konseyi düzenlemelerini mevzuat düzenlemeleri olarak geçirmek yerine, bu düzenlemelerin uygulanmasına ilişkin kurallar var. Sektörde hayvan refahı pratiğini artırmak ve sürdürmek için Türkiye'de de benzer bir operasyonel çerçeve oluşturulması gerekiyor.”

Toplantının başında Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı Mali İşbirliği ve Proje Uygulama Genel Müdür V. Bülent Özcan da bir konuşma yaptı. “Tarım ve kırsal kalkınma”nın, Türkiye'nin AB uyum sürecinde zorlanacağı alanlardan biri olacağını hatırlatan Özcan, “SETBİR’in ‘Avrupa Birliği ve Türkiye’de Mutlu Hayvancılık’ projesi, bu alanda sürece önemli katkı sağlayacaktır” dedi.

Toplantıda Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi Zootekni Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zehra Bozkurt “AB’ye uyum sürecinde Türkiye’de hayvan refahı uygulamaları” konulu bir sunum yaptı. Prof. Dr. Bozkurt, hayvan refahının doğrudan gıda kalitesini desteklediğini, ekonomik kayıpları azalttığını vurguladı.

“Avrupa Birliği ve Türkiye’de Mutlu Hayvancılık” projesi açılış toplantısı, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü (GKGM) Hayvan Sağlığı ve Karantina Daire Başkanı Bayram Sertkaya, AB Türkiye Delegasyonu Sektör Yöneticisi Nermin Kahraman ve SETBİR Başkanı Tarık Tezel’in katıldığı"Türkiye’de ve Avrupa Birliği’nde hayvan refahı” konulu panel ile sona erdi.

“Avrupa Birliği ve Türkiye’de Mutlu Hayvancılık” projesi kapsamında gerçekleştirilecek eğitim aktiviteleri ve bilgilendirme ziyaretleri, Edirne, Bursa, Balıkesir, Mersin ve Erzurum illerinde düzenlenecek. İspanyol proje ortağı FEDACOVA da AB iyi uygulama örneklerinin yerinde incelenmesi ve AB mevzuatının ve kılavuz örneklerinin temini konusunda destek olacak.